Światowy Dzień AIDS obchodzony jest corocznie 1 grudnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) od 1988 roku. W tym dniu na całym świecie, w tym i Polski, odbywają się m.in. konferencje, happeningi oraz akcje edukacyjne dotyczące profilaktyki HIV/AIDS. Zapalane są również znicze i świece symbolizujące pamięć o ofiarach HIV/AIDS. Symbolem solidarności z chorymi jest czerwona wstążka.

Do 2015r. temat pierwszo grudniowych obchodów to: „Dążymy do zera. Zero nowych zakażeń HIV. Zero dyskryminacji. Zero zgonów AIDS”. W XXI wieku temat zakażeń HIV nie  powinien być obcy nikomu, zwłaszcza  ludziom młodym .Tylko poprzez uświadamianie i profilaktykę będziemy skutecznie dążyli do Zera !

Od początku epidemii w roku 1985 do 31marca 2015 r rozpoznano w Polsce ok. 18 899 zakażeń wirusem HIV z czego co najmniej 6 080 zakażonych jest  w związku z używaniem narkotyków. Szacuje się jednak, że z wirusem żyje około 30-35 tysięcy Polaków. Oznacza to, że wiele osób zakażonych o tym nie wie.        

Na terenie województwa zachodniopomorskiego w Szczecinie i Koszalinie funkcjonują dwa Punkty Konsultacyjno - Diagnostyczne (PKD) wykonujące anonimowo i bezpłatnie badania w kierunku zakażenia wirusem HIV połączone z profesjonalnym poradnictwem przed i po teście.

Krajowe Centrum ds. AIDS, agenda Ministra Zdrowia 16 listopada zainaugurowała kampanię edukacyjną „Coś Was łączy? Zrób test na HIV”, która zachęca do poznania swojego statusu serologicznego oraz upowszechnia informacje na temat HIV/AIDS i sposobów zmniejszania ryzyka zakażenia. W ramach kampanii zostanie uruchomiona strona internetowa zawierająca informacje o HIV i AIDS, które warto znać www.aids.gov.pl/kampanie/CWL. W realizację kampanii włączy się szereg organizacji pozarządowych i portali ogólnopolskich, które w Światowym Dniu AIDS zamieszczą na swoich stronach internetowych Czerwoną Kokardkę – międzynarodowy symbol solidarności z osobami żyjącymi z HIV/AIDS. 

Dnia 24 listopada 2015 roku, z okazji Światowego Dnia AIDS 2015, Wspólny Program Narodów Zjednoczonych Zwalczania HIV i AIDS (UNAIDS), opublikował raport prezentujący najnowsze dane dotyczące sytuacji epidemiologicznej HIV/AIDS na świecie.

Kluczowe dane pochodzące z raportu:

 ŚWIATOWE DANE STATYSTYCZNE

• Na świecie żyje 36.9 milionów [34.3–41.4] osób z HIV+  (dane na koniec roku 2014).
• 15.8 milionów osób ma dostęp do terapii antyretrowirusowej (dane na czerwiec 2015).
• Od roku 2000 około 38.1 miliona osób zostało zakażonych HIV, a 25.3 miliona zmarło z powodu AIDS.
• Od roku 2000 liczba nowych zakażeń HIV spadła o 35%.
• W roku 2014 na całym świecie HIV zakaziły się 2 miliony osób [1.9 – 2.2] (w roku 2000 było ich 3.1 miliona [3.0 – 3.3]).
• W czerwcu 2015, 15.8 miliona osób zakażonych HIV korzystało z terapii ARV (w czerwcu 2014 było ich 13.6 miliona).
•  41% [38%-46%] wszystkich zakażonych dorosłych miało dostęp do terapii w roku 2014 (w roku 2010 było ich 23% [21%-24%]).
• [68%-79%] wszystkich zakażonych kobiet ciężarnych miało dostęp do leków ARV, zapobiegających przeniesieniu zakażenia na dziecko (rok 2014). Na przestrzeni lat 2000 – 2014, liczba nowych zakażeń HIV wśród dzieci spadła o 58%.
• Od roku 2000 liczba nowych zakażeń HIV wśród dzieci spadła o 58%.
• W roku 2014 na całym świecie HIV zakaziło się 220 000 dzieci [190 000–260 000] (w roku 2000 było ich 520 000 [470 000–580 000]).
• Od najgorszego w statystykach roku 2004 liczba zgonów z powodu AIDS spadła o 42%.
• W roku 2014 z powodu AIDS na  świecie zmarło 1.2 miliona osób[980 000–1.6] (w roku 2005 było ich 2 miliony

 Co warto wiedzieć o HIV i AIDS?

Zakażenie HIV oznacza, że w organizmie człowieka znajduje się wirus nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności. Wirus mnoży się i niszczy układ odpornościowy zakażonej osoby, który po pewnym czasie przestaje chronić organizm przed chorobami. Zakażenie HIV nie daje charakterystycznych objawów. Jeśli nie zrobi się testu diagnostycznego można nawet przez 10-12 lat nie wiedzieć o tym, że uległo się zakażeniu. Osoba, która nie wie, że żyje z HIV, może zachorować na AIDS. Może też zakażać innych.

Nieleczone zakażenie HIV prowadzi do rozwoju AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności. AIDS to końcowy etap NIELECZONEGO zakażenia HIV. To zespół chorób atakujących osoby zakażone HIV. Zaliczamy do niego różne infekcje i typy nowotworów. AIDS występuje po wielu latach trwania infekcji HIV u osób, które o swoim zakażeniu nie wiedzą. Osoby, które wiedzą o swoim zakażeniu objęte są nowoczesną terapią antyretrowirusową, która zapobiega wystąpieniu AIDS. Warto się testować!

Lepiej jest wykonać test i poznać swój status serologiczny, niż żyć z HIV nie wiedząc o tym.
Dzięki regularnie przyjmowanym lekom osoby zakażone HIV mogą żyć podobnie długo, jak ludzie niezakażeni, mogą też prowadzić podobny tryb życia, mieć dzieci, pracować. Osoba, która wie, że jest zakażona HIV, ma szansę zadbać o zdrowie swoje i swoich bliskich, uchronić się przed rozwinięciem pełnoobjawowego AIDS.
Jeśli przyszli rodzice wiedzą o zakażeniu, mogą uchronić przed nim dziecko. Od kilku lat obowiązują przepisy, zgodnie z którymi lekarz ginekolog ma obowiązek zaproponować pacjentce będącej w ciąży dwukrotne badanie w kierunku HIV. Dla kobiet korzystających z opieki finansowanej przez NFZ jest ono bezpłatne. Przyszły tata może wykonać test bezpłatnie i anonimowo w punkcie konsultacyjno-diagnostycznym (PKD).

Zakażeniu HIV można zapobiec!

W sytuacji narażenia na zakażenie HIV, takiej jak gwałt, zakłucie igłą niewiadomego pochodzenia lub inne zdarzenie, natychmiast zgłoś się do szpitala zakaźnego prowadzącego terapię antyretrowirusową. Listę takich szpitali wraz z całodobowymi telefonami znajdziesz na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS.

Im szybciej przyjmie się leki antyretrowirusowe (najlepiej w ciągu 2-3 godzin po zdarzeniu), tym większa szansa na uniknięcie zakażenia. Profilaktyka jest najbardziej skuteczna, jeśli zostanie wdrożona do 48 godzin od zdarzenia. Pamiętaj! Czas od zdarzenia do przyjęcia leków jest bardzo istotny!

Koszt postępowania po ekspozycji wypadkowej finansuje program zdrowotny Ministerstwa Zdrowia pn. Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z HIV w Polsce, a w innych sytuacjach istnieje możliwość otrzymania pełnopłatnej profilaktyki poekspozycyjnej na podstawie recepty wystawionej przez lekarza pracującego w jednym ze wskazanych szpitali. Koszt postępowania po ekspozycji zawodowej pokrywa pracodawca lub zlecający pracę.

Źródło  KC ds. AIDS